Kościół poewangelicki p.w. Błogosławionej Doroty z Mątów z lat 1705 – 06. Zbudowany w Kaczynosie (powiat malborski) i przeniesiony w latach 1981 – 86 na obecne miejsce.
O architekturze drewnianej
środa, 4 listopada 2020
Elbląg (Nowa Cerkiew)
Kościół poewangelicki p.w. Świętej Trójcy z lat 1837 – 38. Zbudowany w Nowej Cerkwi (powiat nowodworski) i przeniesiony w latach 1990 – 92 na obecne miejsce.
Jegłownik
Kościół poewangelicki p.w. MB Nieustającej Pomocy z lat 1799 – 1804.
Pasłęk
Kościół poewangelicki p.w. Świętego Jerzego i prawosławny p.w. Onufrego z k. XVI w.
Godkowo
Cerkiew greckokatolicka p.w. Opieki Przenajświętszej Bogurodzicy z 2013 r. W świątynię wkomponowano resztki cerkwi z 1729 r. z Kupnej w powiecie przemyskim. Pozostałości cerkwi w 2011 r. przewieziono w celu rekonstrukcji w obecne miejsce.
Lidzbark Warmiński - Cerkiew pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła
Cerkiew pod wezwaniem Świętych Apostołów Piotra i Pawła
Cerkiew pod wezwaniem Świętych Apostołów Piotra i Pawła – prawosławna cerkiew parafialna w Lidzbarku Warmińskim. Należy do dekanatu Olsztyn diecezji białostocko-gdańskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.
Świątynia znajduje się przy ulicy Wysoka Brama.
Zbudowana w latach 1818–1823 jako kościół ewangelicki. Budowę finansował król pruski Fryderyk Wilhelm III[1]. W 1950 r. pozyskana przez prawosławnych i zaadaptowana na cerkiew. W drugiej dekadzie XXI w. gruntownie wyremontowana.
Budowla drewniana, posiada konstrukcję ryglową, na kamiennej podmurówce; oszalowana, jest trójnawową, pięcioprzęsłową bazyliką emporową, z płytkim prezbiterium od północy i dwuwieżową fasadą od południa. We wnętrzu empory podparte czworobocznymi słupami, otwarte do nawy głównej szerokimi półkolistymi arkadami. We wnętrzu świątyni mieści się współczesny ikonostas.
Koszelewy
Kościół p.w. Podwyższenia Krzyża Pańskiego z 1926 r.
Boleszyn
Kościół p.w. Świętego Marcina z lat 1721 – 22.
Tylice
Kościół p.w. Świętego Michała Archanioła z 1991 r. Poprzedni kościół z lat 1700 – 02 spalony został w nocy z 7 i 8.12.1990 r.
Szwarcenowo
Kościół p.w. Świętego Mikołaja Biskupa z 1721 r.
Lubawa
Drewniany kościółek filialny pw. św. Barbary w Lubawie, to jeden z najcenniejszych zabytków w Lubawie, usytuowany w centrum Świętej Ziemi Lubawskiej przy ul. Grunwaldzkiej.
https://perlyziemilubawskiej.pl/ |
Kościół należy do parafii pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny i św. Anny. Kościół ten przez miejscową ludność zwany szpitalnym, Barbarką bądź Basią – istnieje w miejscu kaplicy św. Barbary, zbudowanej z fundacji biskupa Mikołaja Chrapickiego w 1500r.
Kaplica została zniszczona 1629r., podczas wojny szwedzkiej. Odbudowano ją – pw. św. Jana i św. Barbary w latach 1672-1676. Pożar miasta w 1724r.,dosięgnął również kaplicę. W miejscu pogorzelisku w latach 1770-1779 wzniesiono na miejscu dawnego kościoła i szpitala pw. św. Jerzego, obecny Kościoł pw. Św.Barbary, który znajdował się poza obrębem starego miasta.
Jest to kościół drewniany o konstrukcji zrębowej z późnobarokowym pięknym ołtarzem głównym, który tworzy zwartą całość wraz z otaczającymi go ołtarzami bocznymi. Budowla stoi na kamiennej podmurówce i jest jednonawowa z przylegającą zakrystią oraz skarbcem. Od strony wschodniej wzniesiona prostokątna wieża o konstrukcji zrębowej, której hełm zwieńczony jest chorągiewką wiatrową z datą roczną 1811.
W świątynia znajduje się sześć cynowych świeczników oraz ambona z XVIII w., olbrzymia ręcznie wykonana kłódka oraz zamocowana u stropu finezyjna późnobarokowa tęczowa belka, na której widnieje Grupa Ukrzyżowania. Poza tym na konsolach w nawie znajdują się rzeźby św. Jana Nepomucena i św. Jerzego.
Na drewnianej wieży znajduje się, lany w Gdańsku, zabytkowy dzwon z 1716 r. Całość upiększają organy o zewnętrznej oprawie neorenesansowej. Wystrój kościoła bez wątpienia zalicza się do najpiękniejszych wnętrz barokowych na terenie województwa warmińsko-mazurskiego. Kościół należy do grupy ośmiu drewnianych kościołów zbudowanych między XVI a XVIII w., które znajdują się na na terenie Ziemi Lubawskiej.
Rożental
Kościół p.w. Świętego Wawrzyńca z 1761 r.
Dzisiejszy kościół pw. św. Wawrzyńca w Rożentalu został zbudowany w 1761 r. Jest to kościół drewniany, wzniesiony w konstrukcji zrębowej, obustronnie odeskowany i olistwowany.
Budynek, posadowiony na fundamentach z kamienia polnego, jest jednonawowy z osiowo umieszczonymi na ścianie północnej i południowej kaplicami bocznymi zamkniętymi trójbocznie. Prezbiterium zostało zamknięte trójbocznie, z przylegającym od północy przedsionkiem i zakrystią od południa. Od strony zachodniej znajduje się na planie kwadratu wieża.
W sieci:
- http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_pw._%C5%9Bw._Wawrzy%C5%84ca_w_Ro%C5%BCentalu
- https://perlyziemilubawskiej.pl/index.php/koscioly/rozental/
- http://www.kosciolydrewniane.pl/pages/drewniane/rozent.html
Złotowo
Kościół p.w. Świętej Barbary z 1725 r.
z mojemazury.pl |
Pietrzwałd
Kaplica poewangelicka p.w. Świętego Piotra w Okowach z p. XVIII w.
Drewniany kościół p.w. św. Piotra w Okowach z XVIII wieku. Z tego okresu zachowały się części tryptyku ołtarza zakupionego w Grotau (podziwiać można zachowane rzeźby). Ołtarz kościoła ma barokowy charakter.
We wnętrzu obiektu podziwiać można krucyfiks barokowy ludowy, skarbonę drewnianą okutą datowana na XVIII wiek. Dzwony kościoła pochodzą z 1614 i 1753 roku. W 1844 roku po raz pierwszy Kościół został oszalowany i poddany renowacji. Po II Wojnie Światowej został przejęty przez napływową ludność katolicką.
Linkownia:
- http://zabytki.gminaostroda.pl/kosciol-pietrzwald/
- http://encyklopedia.warmia.mazury.pl/index.php/Parafia_pw._%C5%9Bw._Piotra_w_Okowach_w_Pietrzwa%C5%82dzie
Kraplewo
Kościół metodystyczno – ewangelicki, dawny luterański z 1848 r.
W wyniku II wojny światowej oraz związanych z jej zakończeniem wysiedleń, likwidacji uległa parafia ewangelicka w Kraplewie, a używany przez nią dotychczas kościół został zamieniony przez Armię Czerwoną na magazyn oraz stajnię. Wcześniej parafia ta należała do Ewangelickiego Kościoła Unii Staropruskiej i w latach 20. XX wieku skupiała 1750 wiernych. Jej duszpasterz administrował też parafią w Durągu. Działała tu również stacja diakonii.
Metodyści pojawili się w okolicach Ostródy jesienią 1945. Przejęty został przez nich także kościół w Kraplewie, a tutejszy metodystyczny zbór oficjalnie rozpoczął działalność w styczniu 1946. Nabożeństwa sprawowali tu ks. Jan Kus i Julian Miśkow. Zaczęto również prowadzić lekcje religii..
W 1953 we wsi została założona dodatkowo parafia Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w PRL, jednak nieliczni wierni postanowili o powrocie z metodyzmu do kościoła luterańskiego. Jednostka ta została w 1961 zdegradowana do roli stacji kaznodziejskiej parafii ewangelickiej w Ostródzie i ostatecznie zlikwidowana w 1967[4].
W kraplewkiej parafii metodystycznej pracowali ks. Jan Kus, ks. Maksymilian Cybulla, ks. Franciszek Drozdek i ks. Jan Paska. Od 1974 do końca sierpnia 2015 stanowisko duszpasterza zboru sprawował ks. Zbigniew Jan Reichelt.
tekst i zdjęcia: Wikipedia
Jerutki
Kościół poewangelicki p.w. Chrystusa Króla z 1734 r.
Wojnowo - Trzy świątynie w jednej wsi
Wieś została założona przez rosyjskich staroobrzędowców, zwanych też starowierami. Staroobrzędowcy to odłam prawosławia powstały w Rosji w wyniku sprzeciwu wobec reform patriarchy Nikona w 1652 roku. Staroobrzędowcy rozpoczęli osiedlanie się w Prusach od 1831 r.
Rychnowo - kosciol ewangelicki
GPS: 53.58674, 20.08761
Jeden z nielicznych kościołów drewnianych w regionie; ciekawy przykład recepcji planu centralnego w architekturze drewnianej. Bogate i dobrze zachowane wyposażenie z cennym zabytkiem sztuki późnogotyckiej.
Wyjątkowym drewnianym zabytkiem Rychnowa jest kościółek zbudowany w 1713 r. jako kościół ewangelicki. Strop kościoła ozdobiony jest polichromią (powstałą rok po wybudowaniu świątyni), przedstawiającą scenę grzechu pierworodnego na tle raju. Na ścianach bocznych widoczne są postacie 11 Apostołów (bez św. Piotra) i portret Marcina Lutra (za ołtarzem). W ołtarzu tryptyk późnogotycki, starszy od kościoła (1517) z rzeźbą koronowania Matki Boskiej. Obok kościoła stoi drewniana dzwonnica z początku XVIII w.
Zródło tekstu i zdjęć:
https://www.it.mragowo.pl
https://zabytek.pl
http://leksykonkultury.ceik.eu
Pisz - szachulcowy kościół św. Jana Chrzciciela
Będąc w Piszu nie sposób nie zauważyć zabytkowego kościoła pw. św. Jana Chrzciciela. Okazałe mury pruskie doskonale komponują się z miejskim rynkiem.