Jeden z nielicznych kościołów drewnianych w regionie; ciekawy przykład recepcji planu centralnego w architekturze drewnianej. Bogate i dobrze zachowane wyposażenie z cennym zabytkiem sztuki późnogotyckiej.
Wyjątkowym drewnianym zabytkiem Rychnowa jest kościółek zbudowany w 1713 r. jako kościół ewangelicki. Strop kościoła ozdobiony jest polichromią (powstałą rok po wybudowaniu świątyni), przedstawiającą scenę grzechu pierworodnego na tle raju. Na ścianach bocznych widoczne są postacie 11 Apostołów (bez św. Piotra) i portret Marcina Lutra (za ołtarzem). W ołtarzu tryptyk późnogotycki, starszy od kościoła (1517) z rzeźbą koronowania Matki Boskiej. Obok kościoła stoi drewniana dzwonnica z początku XVIII w.
Historia
Rychnowo to wieś szlachecka, lokowana w 1335 r., ze świątynią pod patronatem prywatnym. Pierwszy kościół, wzniesiony zapewne tuż po lokacji osady, został spalony w 1410 r. Odbudowa nastąpiła dopiero ok. 1490 r. Po sekularyzacji państwa zakonnego, jak całym księstwie pruskim, zamieniony na świątynię ewangelicką. Obecny kościół wzniesiono w 1713 roku z inicjatywy właściciela dóbr rychnowskich Ernesta Zygmunta von Kikoll. Bardzo czytelne są w nim odniesienia do architektury murowanej dojrzałego baroku, poczynając od oktogonalnego planu budowli, a kończąc na detalu (wykrój okien, profilowane gzymsy podokapowe, portale). W 1707 roku wzniesiono drewnianą, wolnostojącą dzwonnicę. W 1913 roku, z powodu złego stanu technicznego kościoła, wykonano jego kopię w skali 1 : 1 z przeznaczeniem do ekspozycji królewieckim skansenie (Freilichtmuseum w Królewcu). Kopię tę, jak i część innych zbiorów, jeszcze przed zakończeniem II wojny światowej przeniesiono do Olsztynka, gdzie znajduje się do dzisiaj. Spisany na straty kościół wyremontowano w latach dwudziestych XX wieku, naprawiając zniszczone elementy stropu i ścian. Po II wojnie światowej kościół rzymskokatolicki, prace prowadzone jedynie we wnętrzu, z których ostatnie, kompleksowe miały miejsce w drugiej połowie lat 90 XX w.
Opis
Kościół usytuowany na niewielkim wzniesieniu ze starodrzewem lipowym, znajdującym się w zachodniej części dawnego założenia rezydencjonalnego, w pobliżu kościoła murowane ossarium. Drewniany, konstrukcji zrębowej, węgłowanej na jaskółczy okien, naroża odeskowane, na podmurówce z kamienia polnego i cegły. Założony na planie wydłużonego oktogonu, z kruchtą wejściową po stronie południowej i zakrystią po stronie północnej; od zachodu wolnostojąca dzwonnica. Wnętrze jednoprzestrzenne, pokryte polichromiami z przedstawieniami figuralnymi i ornamentalnymi, na stropie (1714 r.) i ścianach (1730). W zachodniej części empora muzyczna wsparta na drewnianych słupach. Posadzka ceglana. Drzwi główne z dekoracyjnie opracowanymi zawiasami i kutą kołatką. W nastawie ołtarza późnogotycki tryptyk z rzeźbioną grupą Koronacji Marii i malowanymi kwaterami (1517 r., krąg Cranacha st.), pozostałe wyposażenie jednorodne, z czasów powstania kościoła (ława kolatorska, ambona, przedpiersia ławek, epitafium rodziny Kikoll).
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz