Hunkovce

Drewniana cerkiew greckokatolicka pw. Opieki Najświętszej Bogurodzicy znajduje się na wzgórzu w centrum wsi. Jest położona na cmentarzu i otoczona drzewami. Cerkiew greckokatolicka, a dokładniej kościół katolicki obrządku bizantyjsko-słowiańskiego, nawiązuje do tradycji cyrylo-metodiańskich i uważana jest za ich bezpośredniego dziedzica. W środkowej i wschodniej części Karpat powstały unikatowe drewniane cerkwie, które są specyficznym przykładem obiektów sakralnych wschodniego chrześcijaństwa. Cerkwie te są z jednej strony odbiciem prostoty i ubóstwa mieszkańców tego regionu, ale jednocześnie stanowią świadectwo mocnej wiary i nadziei, jaką człowiek pokłada w Bogu.

[SK]

Drevený gréckokatolícky chrám Ochrany Presvätej Bohorodičky v Hunkovciach nájdete v strede obce na kopčeku na cintoríne, obkolesený stromami. Gréckokatolícka cirkev, alebo presnejšie Katolícka cirkev byzantsko-slovanského obradu sa hlási k cyrilo-metodským tradíciám a považuje sa za priameho dediča tejto tradície.

V strednej a východnej časti Karpát vznikali ojedinelé drevené chrámy, ktoré sú špecifickým príkladom sakrálnych objektov východného kresťanstva. Tieto chrámy sú na jednej strane odrazom jednoduchosti a chudoby obyvateľov tohto kraja, ale zároveň dokazujú pevnú dôveru a nádej, ktorú človek vkladá do svojho Boha. To potvrdzujú aj slová žalmistu: „Jeden deň v tvojich nádvoriach je lepší než iných tisíce. Radšej chcem stáť na prahu domu svojho Boha ako prebývať v stanoch hriešnikov. Lebo Pán, Boh, je slnko a štít, milosť a slávu udeľuje Pán; neodoprie dobro tým, čo kráčajú v nevinnosti. Pane zástupov, blažený človek, čo sa spolieha na teba“ (Ž 84, 11 – 13).

Podľa doterajších skúmaní pochádza drevený chrám v Hunkovciach z konca 18. storočia. Chrám je tradične rozdelený na tri časti.

Predsieň, ľudovo nazývaná aj babinec, sa nachádza pod hlavnou vežou. Spočiatku išlo o miesto vyhradené pre katechumenov, teda tých, ktorí sa pripravovali na krst, alebo pre kajúcnikov.

Ďalšia časť chrámu, loď, nadväzuje na predsieň. V nej sa sústreďujú veriaci zúčastňujúci sa obradov. Zo symbolického hľadiska predstavuje putujúcu Cirkev, teda kresťanov žijúcich na zemi.

Treťou a najpodstatnejšou časťou chrámu je svätyňa. Zo symbolického hľadiska  predstavuje nebeské kráľovstvo, teda oslávenú Cirkev. Svätyňa je od lode oddelená vysokou obrazovou stenou, ktorá sa nazýva ikonostas. V tomto chráme však ikonostas chýba. Tradične sú na ňom zobrazené ikony Krista, Bohorodičky a svätých, ktorí veriacim v lodi chrámu majú svojím príkladom pomôcť prejsť do radosti večného života, ktorý predstavuje svätyňa.

Chrám je trojdielny, trojpriestorový a trojvežový. Je postavený na nízkej kamennej podmurovke. Stavba má zrubovú konštrukciu. Celé telo chrámu je vertikálne obložené doskami a lištami. Veža, ktorá vyrastá z valbovej strechy predsiene a dohora sa zužuje, má stĺpikovú konštrukciu. V hornej časti je rozšírená, čím sa naznačuje tzv. izbica. Vo veži dnes už nie sú zavesené zvony. Na veži je nízka, pyramidálna strecha. Nad ňou je makovica, zaslepená laterna, strieška a menšia cibuľa. Na vrchu je dvojramenný ozdobný kríž s lunetkou.

Loď má nad parapetom na južnej strane dve okná. Strecha lode je stanová a je rozdelená na dve časti. Strecha svätyne je pyramidálna. Vrch nad strechami lode a svätyne je totožný s hlavnou vežou. Celý chrám je pokrytý štiepaným šindľom.

Funkčné jadro chrámu – ikonostas, prestol a ďalšia pôvodná výzdoba v chráme už chýbajú. Po opravách v roku 1922 mal byť chrám v roku 1935 odpredaný a prevezený do Ústí nad Orlicí, pričom výnos z predaja mal poslúžiť na financovanie výstavby nového chrámu. V čase frontových bojov v jeseni 1944 bol značne poškodený a opravený v roku 1947.

V roku 1957 bolo v hunkovskom drevenom chráme ešte niekoľko ikon z polovice 18. storočia (sv. Archanjel Michal, Žehnajúci Kristus, Pokrov – Ochrana presvätej Bohorodičky), osud ktorých však už nie je známy. Ikona – Spas nerukotvornyj, dielo Jakuba Zesi z roku 1671, je v zbierkach Šarišského múzea v Bardejove.

V ikonopisných zbierkach Šarišského múzea v Bardejove sa nachádzajú aj ďalšie ikony z Hunkoviec: sv. Juraj a Teodor z roku 1670 – 1700, sv. Juraj s drakom zo 17. storočia, sv. Teodor Stratilát datovaný rokmi 1630 – 1650, Bohorodička okolo 1780 – 1800. Všetky tieto ikony získalo múzeum ešte v roku 1906.

V roku 2010 bola na chráme v rámci projektu Záchrana drevených chrámov na Medzinárodnej drevenej ceste vymenená šindľová strecha a celé opláštenie.

• http://www.drevenechramy.sk/drevene-chramy/svidnik-a-okolie/hunkovce/

Bodruzal

Greckokatolicka cerkiew św. Michała w Bodružalu należy do najstarszych słowackich świątyń drewnianych obrządku wschodniego, jej budowa jest datowana na rok 1658. Jest to budynek zrębowy usytuowany na planie trzech kwadratów, symbolizujących Trójcę Świętą.

Miejscowość Bodružal leży w powiecie Svidník, 8 kilometrów od Przełęczy Dukielskiej, przez którą przebiega granica między Słowacją a Polską. Ma około 1 600 mieszkańców.

Tutejsza cerkiew od 1968 roku aż do połowy lat 90. XX wieku służyła wiernym dwóch kościołów – prawosławnego i greckokatolickiego. Obecnie korzystają z niej już tylko grekokatolicy.

W dwudzielnej wieży głównej znajdują się trzy dzwony, z których najstarszy pochodzi z 1759 roku. Otoczona przyrodą cerkiew wznosi się na wzgórzu nad miejscowością. Jej patronem jest biskup i cudotwórca, święty bardzo popularny ze względu na swoją dobroczynność - Mikołaj, który około 300 roku był biskupem w Azji Mniejszej.

Z tyłu nad cerkwią znajduje się też pomnik poświęcony 400 żołnierzom poległym podczas pierwszej wojny światowej, których szczątki pochowano na miejscowym cmentarzu. Bodružal jest jedną z niewielu słowackich miejscowości, w której toczyły się operacje wojskowe podczas obu światowych wojen.

SK: Kostol sv. Mikulasa, bol postaveny v roku 1658 na juznom svahu obce. Trojdielna zrubova stavba ma bohato clenenu sindlovu strechu s tromi zvysujucimi sa vezami. Strecha je pokryta sindlami a objekt je obity vertikalne doskami s listami. Oltar, podobne ako v ostatnych cerkvach, je orientovany na vychod. Areal chramu obklopuje zrubová ohrada so sindlovou strieskou a drevenou vstupnou branickou s makovickou. Samonosna veza i stupnovite kupoly nad svatynou a lodou su zakoncene makovickami a bohato kovanymi krizmi.

Na severnej stene hlavnej lode je zachovana cast nastennych malieb z konca 18. storocia: Posledny sud a Kalvaria. Vnutorna vyzdoba je barokova, bielo-zlato malovana. Ikonostas a dalsie ikony su z konca 18. storocia. V 90-tych rokoch bol zrekonstruovany oltar, zertvenik, ikonostas a ikony. V lete roku 2004 prebiehala komplexna rekonstrukcia.

Za kostolom sa nachadza miesto, kde bolo pochovanych 400 vojakov rakusko-uhorskej a ruskej armady.

EN: The Tserkva of St. Nicholas was built in 1658 on the southern slope of the village. The three-part log building has an exuberantly articulated shingle roof with three towers prolonged in the western direction. The altar – similar to other Russian churches - faces east. The church property is surrounded by a log fence with a single roof.

On the north side of the nave part of wall painting from the end of the 18th century has been preserved: The Last Judgement and the Calvary. Interior decoration is baroque, white-golden painted. The iconostas and other icons are from the end of the 18th century. In the 1990s the altar, iconostas and icons were restored.

Behind church is place where are buried 400 soldiers of Austria-Hungary empire and Russia.

Dobroslava - sw. Paraskeva

www.drevenechramy.sk

The Greek Catholic wooden church of St. Parasceve was built in 1705. Parasceve was a daughter of rich Christian parents in Iconium. After the death of her parents, she inherited great fortune, which she distributed among the poor. Because of her wovs of chastity, she refused all those aspiring to marry her. During the persecutions under the emperor Diocletianus she was accused as a Christian and thrown into a jail. After many tortures she was murdered by a sword. 

Towards the end of the WWII, the village was destroyed and the church was damaged. When being renovated its architecture was enlarged by two side chapels, thus giving to the church a ground – floor in a shape of a cross, being unique in the Eastern Slovakia. The last renovation took place in 2001 – 2002, when the coat and the roof were replaced.

The church has five parts, five spaces, built on low stone foundation. It is adorned with three towers and five crosses. The body of the church and the walls of the towers are cased with vertically laid panels and boards. The whole church is covered with wooden shingles. According to the inventory from 1915 were here originally four bells. Presently only one bell, casted in 1790 hangs in the tower.

After entering the church, we found ourselves in the narthex. One can see here a date 1705, meaning the year of the completion and dedication of the church. From the narthex it is possible to access the choir loft, located on the western part of the nave.

The iconostasis of this church has its architecture of five rows. It is an National Cultural Monument with icons displayed on five levels. It dates to the second half of the 18th century. The main row contains from the left the icons of: the holy bishop Nicholas, the Mother of God the Hodegetria, Christ the Teacher and the patron feast icon of St. Parasceve. In the middle are two – winged royal doors with six medallions, four of them conatining Evangelists and two the depiction of the Annunciation. On the door case on the norhern side is depicted St. Basil the Great on the southern side St. John the Chrysostom. In the arch above the doors is the Divine Incarnation, with angels – heavenly hosts on sides.

The second row of feasts, contains starting from the northern wall following icons: The Nativity of the Mother of God, The Entrance of the Mother of God into the Temple, the Nativity of Christ, the Baptism of Christ, the Annunciation, the Entrance of Christ into Jerusalem. The row of feasts is divided in two parts by the icon of the Last Supper and then resumes with the icons of: the Resurrection, the Ascension of the Lord, the Descent of the Holy Spirit, the Holy Trinity, the Transfiguration of the Lord, the Protection of the Mother of God.

In the third row one can see above the royal doors the icon Small Deesis, depicting Christ the High – priest, accompanied by the Mother of God and St. John the Baptist. From the icon of Deesis towards the northern wall are the icons of: St. Peter with keys and reversed cross, St. Matthew, St. Mark, St. Andrew, St. James the Zebedee and St. Thomas. From the middle towards the southers wall resumes the row of apostles with the icons of St. Paul, St. John, St. Luke, St. Simone, St. Bartholomew and St. Phillip.

The fourth row, of prophets, is more difficult for identification. It contains six round medallions, each having a pair of figures in special extensions. From the middle towards the northern wall are the prophets Moses and Aaron. Remaining four prophets is impossible to idetify. From the middle towards the southern wall one can see kings David and Solomon, two unknown prophets with general prophetic attribute – a scroll, and then prophets Isaiah and Daniel.

The top of the iconostasis is finished by a three – bared cross with Crucifixion and the Mother of Godf and St. John on its northern and southern side, resepctively. The preserved fifth row – located on the bottom of the iconostasis contains from the left the icons of: the Flight into Egypt, Ss. Peter and Paul, the Divine Incarnation (Oranta) and the icon of St. Parasceve.

Precious are also solo icons in this church. Among them are the icons: Man of Pain, located on the preparatory table; Holy Trinity on the main altar in the sanctuary. Striking is the icon of the Last Judgment, sizeable icon of St. Parasceve with scenes from her life and other icons in the nave of the church.

Zrodlo: http://www.drevenechramy.sk/en/drevene-chramy/svidnik-a-okolie/dobroslava/

Trnové

Najstarszym zachowanym zabytkiem budowlanym gminy Trnové (Trnowe) jest gotycki drewniany rzymskokatolicki Kościół św. Juraja znajdujący się na cmentarzu miejskim. Pochodzi z przełomu XV i XVI wieku, w późniejszych latach został wielokrotnie uszkodzony. W roku 2003 ostatni raz go zrekonstruowano, a dziś kościół jest pięknym przykładem drewnianej architektury sakralnej. (info: www.slovakia.travel)

Zdjęcie z www.slovakia.travel

Martin - Muzeum Wsi Słowackiej

https://www.geocaching.com/geocache/GC8D0CP

Muzeum Wsi Słowackiej jest największą na Słowacji ekspozycją etnograficzną urządzoną w plenerze, pod gołym niebem. Począwszy od lat 1960-tych XX wieku, Słowackie Muzeum Narodowe w Martinie tworzy tę ekspozycję w miejscowości Jahodnícke háje w południowo-wschodniej części miasta Martin. 

Ekspozycja przedstawia obraz tradycyjnego budownictwa ludowego, wiejskiego domu oraz prezentuje sposób życia mieszkańców północno-zachodniej części Słowacji z okresu od drugiej połowy XIX do pierwszej połowy XX stulecia.

• http://www.skanzenmartin.sk/ - strona skansenu

[EN]

The Museum of the Slovak Village is the largest ethnological open-air exhibition in Slovakia. The Slovak National Museum - Museum of Ethnology has been compiling exhibits for this museum since late 1960s as a nationwide exhibition of traditional rustic folk architecture, housing and ways of life in Slovakia from the latter half of the 19th and the first half of the 20th centuries. On an area of 15.5 hectares of exhibition space the museum currently boasts a total of 129 house, farm, technical, social and religious buildings from the regions of Orava, Turiec, Kysuce - Podjavorníky and Liptov. They represent the various forms of traditional building styles as well as economical and social stratification of society in the northwest of Slovakia.

[SK]

Múzeum s najväcsou národopisnou expozíciou v prírode na Slovensku prezentuje okrem tradicného stavitelstva a bývania aj spôsob života na Slovensku v druhej polovici 19. a prvej polovici 20. storocia. Na ploche 15,5 ha sústreduje 129 obytných, hospodárskych, technických, spolocenských a sakrálnych stavieb z regiónov Orava, Liptov, Kysuce-Podjavorníky a Turiec. Zobrazuje tak rozmanitost foriem tradicnej stavebnej kultúry ako aj hospodársko-sociálne rozvrstvenie obyvatelstva severozápadného Slovenska. 

Zuberec - Muzeum Wsi Orawskiej

Nieodłącznym punktem pobytu w Zubercu są  odwiedziny Muzeum Wsi Orawskiej w Brestowej. Skansen ten jest zaliczany do najładniejszych muzeów architektury ludowej w Europie. Rozłożony na dwóch brzegach rwącego potoku Zimna Woda Orawska (Studený potok) sprawia wrażenie pełnej życia wsi z końca XIX w. (info: www.zuberec.sk)

Zaledwie 3 km od Zuberca, na polanie Brestová u stóp Tatr Zachodnich znajduje się wyjątkowy skansen - Muzeum Wsi Orawskiej (Múzeum oravskej dediny). Jego środkiem płynie Zimny Potok (Studený potok), na brzegach którego, na powierzchni ok. 20 ha rozciąga się wieś - zespół  charakterystycznych zabudowań ludowych, pochodzących z poszczególnych regionów Orawy.

Znajdziemy tu zabudowania mieszkalne i gospodarcze (domy i gospodarstwa, komory, stodoły, bacówkę, itd.), budynki sakralne (drewniany kościół, cmentarz, dzwonnice) i obiekty orawskich rzemieślników (dom rzemieślnika i płóciennika, pasterski młyn i tartak, folusz, kuźnię, piec garncarski, itd.).

Muzeum jest podzielone architektonicznie na pięć części. Rynek Dolnoorawski reprezentuje bogatszą część południowej Orawy z bardziej okazałymi, luźno usytuowanym budynkami. Młyn nad potokiem obejmuje młyn wodny, tartak i folusz do wyrobu sukna o wspólnym napędzie wodnym. Ulica Zamagurská z domami budynkami gospodarczymi zamożnych i średnich rolników reprezentuje charakterystyczną strukturę wsi orawskiej. Góralskie łazy charakteryzują najuboższą część Orawy, położoną  na południowo-wschodnich zboczach Beskidów Orawskich. 
Dominantami areału są cmentarz oraz późnogotycki, drewniany Kościół św. Elżbiety z Zábreža, pochodzący z XV wieku i stojący na wzgórzu. 

W muzeum regularnie odbywają się wystawy etnograficzne, a w sierpniu w tutejszym amfiteatrze organizowany jest międzynarodowy Festiwal Folkloru pod Rohaczami(Podroháčske folklórne slávnosti). W skansenie prezentują też swoją sztukę rzemieślnicy ludowi, którzy sprzedają tu także swoje wyroby.  Atrakcją jest też odpoczynek w oryginalnej gospodzie w zrekonstuowanym starym młynie.

Źródło: Vydavateľstvo DAJAMA

• muzeum.zuberec.sk

Drewniane światynie słowackich Karpat - UNESCO

Wpis obejmuje dwa kościoły rzymskokatolickie Hervartov i Trvdosin), trzy protestanckie (Kezmarok, Lestiny i Hronsek) oraz trzy cerkwie greckokatolickie (Bodruzal, Ladomirova i Ruska Bystra), pochodzące z czasów od XVI do XVIII wieku. Kościoły są  przykładami bogatej lokalnej tradycji architektury religijnej, powstałej na styku wpływów kultury łacińskiej i bizantyjskiej. 

Budowle są  zróżnicowane typologicznie: różnią się wyglądem zewnętrznym, a także rozkładem pomieszczeń, dostosowanych do potrzeb praktyk religijnych. O szczególnej wartości tych obiektów decydują także malowidła pokrywające ściany i sufity, a także wartościowe przedmioty zdobiące świątynie. Kościoły są  przykładem adaptacji głównych kierunków architektury i sztuki rozwijających się w okresie, w którym zostały zbudowane, do specyficznych warunków geograficznych i kulturowych

• Hervartov
• Trvdosin
• Kezmarok
• Lestiny
• Hronsek
• Bodruzal
• Ladomirova
• Ruska Bystra

Dubne

GPS: N49 18.712 E20 58.550

Przy końcu drogi z Leluchowa. Droga z Wojkowej jest przejezdna (sugerowane wysokie zawieszenie),

 ale można się natknąć na zamknięty szlaban przy Dubnych

- czyli droga tylko dla lokalnych i pracowników służb leśnych.

Cerkiew greckokatolicka pw. Św. Michała Archanioła z 1863 r., obecnie kościół rzymskokatolicki; trójdzielna, konstrukcji zrębowej; pobita gontami i pokryta blachą; wnętrze: polichromia ornamentalna i ikonostas z k. XlX w.; Wzniesiona w typie zachodniołemkowskiego budownictwa cerkiewnego, na miejscu poprzedniej zniszczonej w pożarze. Dachy namiotowe łamane uskokowo zwieńczone wieżyczkami cebulastymi ze ślepymi latarniami. Tak samo zwieńczona jest izbicowa wieża o pochyłych ścianach konstrukcji słupowo-ramowej. Wnętrze nakryte kopułami namiotowymi, w dolnych partiach łamanymi uskokowo. Elementy cerkiewnego wyposażenia:- rokokowo-klasycystyczny ikonostas z sześcioma ikonami autorstwa Antoniego Bogdańskiego z 1895 r.,- ikona z ołtarza zza ikonostasu przedstawiająca Chrystusa modlącego się w Ogrojcu- barokowa ikona Ukrzyżowania i Złożenia do Grobu. Cenny zabytek sakralnego budownictwa zachodniołemkowskiego.

Hraničné

GPS: N49 22.491 E20 42.043

Kościół położony jest przy drodze głównej.

Przy głównej drodze z Mnisek nad Popradom do Starej Lubowli, stoi kościół z drewna jodłowego. Rzymskokatolicki drewniany Kościół Niepokalanego Poczęcia Marii Panny pochodzi z roku 1785. Jest to jednonawowa budowla zrębowa służąca wierzącym obrządku rzymskokatolickiego i wschodniego. Wyposażenie otrzymał z kościoła w Starej Lubowli. W bocznym ołtarzu rzeźby św Mikołaja z 1360 roku oraz św.św. Wawrzyńca i Szczepana z 1500 roku. W antepedium głównego ołtarza Zwiastowanie z 1530 roku.

Spichlerz w Beherovie

Drewniany spichlerz, na nieszczęście kryty eternitem...
Na prywatnej posesji.

Varadka

Cerkiew w Varadce - wypatrzona po drodze

Vysna Polanka

Kaplica cmentarna w Vysnej Polance - wypatrzona po drodze

Jedlinka

Cerkiew cmentarna w Jedlince

Greckokatolicki drewniany Kościół Ochrony Przeświętej Bogurodzicy pochodzi z roku 1763. Jest to typowy łemkowski wariant trójdzielnych i trójwieżowych, zrębowych świątyń regionu rusińsko-ukraińskiego.

Dekoracja wnętrz pochodzi z XVII i XVIII wieku. Znajduje się tu najcenniejszy i najbardziej kompletny ikonostas rokokowy na Słowacji z ołtarzem Narodzenia Marii Panny z roku 1780. Wnętrze dopełniają cenne drewniane świeczniki barokowe i księgi liturgiczne z XVII wieku.

Skansen w Starej Lubovni

GPS: N49 19.015 E20 41.703

Skansen położony jest u stóp zamku.

Zespół wiejskich domów w skansenie przypomina malowniczą osadę- podzamcze i dokumentuje rozwój budownictwa ludowego z okolicznych terenów. Udostępnia 25 drewnianych obiektów zrębowych, pochodzących z okresu od pierwszej połowy XIX wieku do pierwszego ćwierćwiecza XX wieku. 

Najpiękniejszym elementem  ekspozycji jest zrębowy greckokatolicki kosciółek obrządku wschodniego z Matysowej z roku 1833 roku, poświęcony św. Michałowi Archaniołowi. Nieodłączna częścią wnętrza kościółka jest barokowo- klasycystyczny ikonostas. Kościół ten zaliczany jest do najbardziej wartościowych zabytków drewnianej sakralnej architektury we wschodniej Słowacji. 

Należy do najmłodszych na Slowacji, udostępniony turystom został w roku 1985 - obecnie tworzy go 25 objektów.

Większość z nich stanowią zrębowe mieszkalne domy postawione na początku  oraz w latach 30-tych XX wieku z Wielkiego Lipnika, Litmanowej, Wielkiej Lesnej, Udola, Jakubian, Kremnej, Kamienki oraz Jarabiny. Poza tradycyjnymi wiejskimi obiektami, które są częścią  gospodarstwa ( obora, stodola, spichlerz), znajdują się również sezonowe polne chałupy, charakterystyczne dla regionu Spisza. Czescią ekspozycji sa także techniczne budowle, które są reprezentowane przez kowalską kuźnię z drugiej połowy XIX wieku z Torysy, młyn z Małego Sulina oraz warsztat stolarski z Pilhowczyka.

Więcej zdjec : https://photos.app.goo.gl/W4WBXrmg8gvydpLK6

Mieszkańców okolic Starej Lubowli przez wieki charakteryzowała wielonarodowość, co znalazło swoje odbicie w różnorodności architektury ludowej. W roku 1985 pod zamkiem otwarto muzeum etnograficzne, która obecnie składa się z 25 obiektów. Najcenniejszą budowlą jest drewniana cerkiew greckokatolicka pod wezwaniem św. Michała Anioła z roku 1833, przeniesiona tutaj z pobliskiej sariskiej miejscowości Matysová,. Zaliczana jest do typu trójprzestrzennych cerkwi łemkowskich regionu wschodniokarpackiego. Jej częścią jest ikonostas z dekoracyjną barokowo-klasycystyczną, drewnianą, trójpoziomową architekturą. Ikony we wnętrzu są  starsze niż sama cerkiew i pochodzą z XVII i XVIII wieku.

Wśród obiektów w skansenie przeważają drewniane budynki mieszkalne z pierwszej ćwierci XX wieku. Oprócz nich znajdują się tutaj obiekty gospodarcze, które były częścią gospodarstwa (stodoły, stajnie, spichlerze). Daleko od osad budowano w przeszłości sezonowe mieszkania polne (majdany), które również stanowią część muzeum etnograficznego. Z budynków technicznych można zobaczyć drewnianą kuźnię, młyn oraz warsztat stolarski.

W poszczególnych domach mieszkalnych pokazano, jak dawniej mieszkali ludzie. W trzech obiektach odtworzono izby podczas  uroczystości rodzinnych lub obrzędów. W trakcie głównego sezonu turystycznego w amfiteatrze są  organizowane występy zespołów ludowych, a na terenie skansenu rzemieślnicy pokazują rzemiosło ludowe z okolicznych wsi.

Jarabina / Litmanova - szałas pod Eliaszówką

Szałas odkryty dzięki geocachingowi - skrzynka nie znaleziona, szałas tak. Faktycznie chatka w dechę!

Hervartov - XVw. kościół drewniany

Rzymskokatolicki drewniany Kościół św. Franciszka z Asyżu (Kostol sv. Františka z Assisi) został w 2008 roku wpisany, wraz z kolejnymi 7 drewnianymi kościołami Łuku Karpackiego, na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Rzymskokatolicki drewniany Kościół św. Franciszka z Asyżu wybudowano pod koniec XV wieku (prawdopodobnie w latach 1499-1500) pod wpływem gotyku.

Jest najstarszym i najlepiej utrzymanym kościółkiem drewnianym na Słowacji. Do najcenniejszych części jego wnętrza należą gotyckie obrazy tablicowe oraz malowidła ścienne z roku 1655 i 1805. 

Źródło: Vydavateľstvo Dajama

Lukov - Venezia

Krive - cerkiew grekokatolicka

Krive - ikonostas 

Frićka

GPS:N49 24.093 E21 05.248, 

Cerkiew położona przy drodze. W pobliżu osady cygańskie.

Greckokatolicki drewniany Kościół św. Michała Archanioła pochodzi z XVIII wieku. Jest to trójdzielna budowla zrębowa.  

Części ikonostasu pochodzą z różnych okresów, wyróżniają się  w nim zwłaszcza bogato zdobione drzwi carskie.

Gont na cerkwi we Frićce

Niektóre obrazy ikonostasu są  nawet z końca XIX wieku. Ikona Pokrova pochodzi z końca XVIII wieku. Ołtarz datuje się na rok 1716.

Tvrdošín - XV wieczny kościół cmentarny

Kościół cmentarny w Tvrdošinie  z XV w.

***** 
UNESCO 
 

Słowacja, Orawa

 Po drodze na grzyby na Orawę, udało mi się namówić moich protoplastów do odwiedzenia czarownego wprost kościoła - właściwie kaplicy cmentarnej - w Tvrdošinie. Niby tuż za granicą, niby tysiące Polaków tamtędy przejeżdża... Niby, niby... A mało kto o tym wie, że po prawej stronie od drogi z Chyżnego, na górce znajduje się cmentarz, a na nim...

Co ja się będę produkować - popatrzcie na zdjęcia i zastanówcie się czy nie warto czasem się zatrzymać po drodze?

 

Najstarszym zabytkiem Tvrdosina jest drewniany kościół z XV w. W latach 1986-1993 wiele części kościoła zostało poddanych renowacji (m.in. wewnętrzne dekoracje, dzwonnica, ogrodzenia cmentarza, wymiana dachu). W 1995 r., w nagrodę za zachowanie w doskonałym stanie i fachową rekonstrukcję tego zabytku, został miastu przyznany medal Europa Nostra. 

Dziś kościół jest odnowiony w stylu renesansowym z lat 1650 i 1653-1654, co jest wyryte na łuku triumfalnym przy prezbiterium. Barokowy ołtarz z przełomu XVII i XVIII w. z bogato rzeźbionym zdobieniem, bez kolorów daje możliwość podziwiania piękna drzewa lipowego i rzeźby w drewnie, dokładnie w takiej formie, jaką nadali mu jego twórcy. 

Fragmenty oryginalnego mniejszego ołtarza gotyckiego można podziwiać w Galerii Orawskiej w Dolnym Kubinie i w Muzeum Sztuk Pięknych w Budapeszcie, gdzie znajduje się, również oryginalne, malowidło z ołtarza przedstawiające Opłakiwanie Chrystusa. 

Do cennych elementów we wnętrzu należą m.in. późnorenesansowy pulpit z rzeźbami ewangelistów, stalle, strop kasetonowy malowany w róże, obraz św. Jerzego zabijającego smoka, obraz w ołtarzu Wszystkich Świętych z Ignacym Loyolą na pierwszym planie, malowidła czterech ewangelistów, Zbawiciela Świata, sześciu par Apostołów i św. Pawła z ornamentami pnącymi się naokoło. 

Kościół był konsekrowany po raz kolejny 1 listopada 1993 r. Nabożeństwa odbywają się tu raz do roku - w tygodniu, gdy przypada Wszystkich Świętych (1 listopada). 

Wnętrze kościoła można zwiedzać w okresie wakacyjnym (lipiec-sierpień) za symboliczną opłatą. W pozostałych terminach zwiedzający proszeni są o wcześniejsze, telefoniczne uzgodnienie terminu. Kościół wraz z 7 innymi drewnianymi kościołami Łuku Karpackiego został w 2008 r. wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Tekst pochodzi ze słowacja-latem.pl