Skansen w Starej Lubovni

GPS: N49 19.015 E20 41.703

Skansen położony jest u stóp zamku.

Zespół wiejskich domów w skansenie przypomina malowniczą osadę- podzamcze i dokumentuje rozwój budownictwa ludowego z okolicznych terenów. Udostępnia 25 drewnianych obiektów zrębowych, pochodzących z okresu od pierwszej połowy XIX wieku do pierwszego ćwierćwiecza XX wieku. 

Najpiękniejszym elementem  ekspozycji jest zrębowy greckokatolicki kosciółek obrządku wschodniego z Matysowej z roku 1833 roku, poświęcony św. Michałowi Archaniołowi. Nieodłączna częścią wnętrza kościółka jest barokowo- klasycystyczny ikonostas. Kościół ten zaliczany jest do najbardziej wartościowych zabytków drewnianej sakralnej architektury we wschodniej Słowacji. 

Należy do najmłodszych na Slowacji, udostępniony turystom został w roku 1985 - obecnie tworzy go 25 objektów.

Większość z nich stanowią zrębowe mieszkalne domy postawione na początku  oraz w latach 30-tych XX wieku z Wielkiego Lipnika, Litmanowej, Wielkiej Lesnej, Udola, Jakubian, Kremnej, Kamienki oraz Jarabiny. Poza tradycyjnymi wiejskimi obiektami, które są częścią  gospodarstwa ( obora, stodola, spichlerz), znajdują się również sezonowe polne chałupy, charakterystyczne dla regionu Spisza. Czescią ekspozycji sa także techniczne budowle, które są reprezentowane przez kowalską kuźnię z drugiej połowy XIX wieku z Torysy, młyn z Małego Sulina oraz warsztat stolarski z Pilhowczyka.

Więcej zdjec : https://photos.app.goo.gl/W4WBXrmg8gvydpLK6

Mieszkańców okolic Starej Lubowli przez wieki charakteryzowała wielonarodowość, co znalazło swoje odbicie w różnorodności architektury ludowej. W roku 1985 pod zamkiem otwarto muzeum etnograficzne, która obecnie składa się z 25 obiektów. Najcenniejszą budowlą jest drewniana cerkiew greckokatolicka pod wezwaniem św. Michała Anioła z roku 1833, przeniesiona tutaj z pobliskiej sariskiej miejscowości Matysová,. Zaliczana jest do typu trójprzestrzennych cerkwi łemkowskich regionu wschodniokarpackiego. Jej częścią jest ikonostas z dekoracyjną barokowo-klasycystyczną, drewnianą, trójpoziomową architekturą. Ikony we wnętrzu są  starsze niż sama cerkiew i pochodzą z XVII i XVIII wieku.

Wśród obiektów w skansenie przeważają drewniane budynki mieszkalne z pierwszej ćwierci XX wieku. Oprócz nich znajdują się tutaj obiekty gospodarcze, które były częścią gospodarstwa (stodoły, stajnie, spichlerze). Daleko od osad budowano w przeszłości sezonowe mieszkania polne (majdany), które również stanowią część muzeum etnograficznego. Z budynków technicznych można zobaczyć drewnianą kuźnię, młyn oraz warsztat stolarski.

W poszczególnych domach mieszkalnych pokazano, jak dawniej mieszkali ludzie. W trzech obiektach odtworzono izby podczas  uroczystości rodzinnych lub obrzędów. W trakcie głównego sezonu turystycznego w amfiteatrze są  organizowane występy zespołów ludowych, a na terenie skansenu rzemieślnicy pokazują rzemiosło ludowe z okolicznych wsi.