Sławęcin

drewniany kościół parafialny pw. św. Katarzyny w Sławęcinie z 1779 roku, poświęcony 25 XI 1779.

Kościół parafialny w Sławęcinie wraz z wyposażeniem i otoczeniem stanowi cenny zespół zabytkowy – jeden z najcenniejszych w powiecie jasielskim.

Jest to budowla drewniana o konstrukcji zrębowej, bezwieżowa i jednonawowa, wzniesiona na planie prostokąta z węższym, zamkniętym trójbocznie prezbiterium i zakrystią od strony północnej. Ściany zewnętrzne oszalowane, dach dwuspadowy, jednokalenicowy z wieżyczką na sygnaturkę, pierwotnie kryty gontem, obecnie obity blachą.

Wnętrze kościoła pokrywa polichromia wykonana w 1890 przez malarza Wiśniowieckiego. Na stropie ukazane są  dwie wielofigurowe sceny. Ściany podzielone malowanymi pilastrami o kompozytowych kapitelach wypełniają postacie świętych, w prezbiterium czterej ewangeliści, w nawie po stronie południowej św. Katarzyna, patronka kościoła.

Wyposażenie wnętrza, w większości współczesne kościołowi, prezentuje formy charakterystyczne dla późnego baroku i rokoka oraz dziewiętnastowieczne, wypracowane w lokalnych małopolskich warsztatach. Dzwonnica pochodzi z wcześniejszego kościoła, wybudowana została w XVII wieku.

W Sławęcinie czczony jest cenny obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Przedstawia Matkę Boską ujętą w półpostaci z Dzieciątkiem na lewym ramieniu, na srebrzonym złociście lazerowatym, gładkim tle. Istnieją przypuszczenia, że ufundowali go Kunowscy z Kunowej w XV wieku. Obraz ten zaliczany jest do najcenniejszych zabytków w swojej klasie.

Radocza

Kościół pw. Przemienienia Pańskiego wzniesiony w 1525 r., następnie gruntownie przebudowywany przez co utracił swoje pierwotne cechy stylowe. Świątynia orientowana, drewniana, konstrukcji zrębowej, oszalowana, z wieżą konstrukcji słupowej. Dach dwuspadowy, jednokalenicowy. Składa się z wydłużonej nawy, węższego prezbiterium z dobudowaną kaplicą i zakrystią oraz z wieży o pochyłych ścianach, zwieńczonej hełmem iglicowym. Wnętrze nakryte jest stropami, w nawie z zaskrzynieniami. 

W kruchcie pod wieżą strop kasetonowy z belkami profilowanymi i dekorowanymi kimationem jońskim. Tęcza o wykroju prostokątnym, ścięta w narożnikach, flankowana pilastrami. Z dawnego wyposażenia kościoła zachowały się tylko 3 barokowe ołtarze, witraże z 1. ćw. XX w., prospekt organowy z XVIII w. i żyrandole z k. XIX lub 1. ćw. XX w. W ołtarzu głównym umieszczony jest barokowy obraz Przemienienie Pańskie

Woźniki - te, w Małopolskim

Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny z I. poł. XVI w.; jednonawowy, konstrukcji zrębowej, oszalowany i pokryty gontem; cenny krucyfiks z XlV w. W 1959 r. Na skutek podpalenia spłonęły dachy, uszkodzeniu uległy stropy i ściany, spaliła się wieża i część wyposażenia kościoła. Świątynia została odbudowana w latach 1962–1964. 

W kruchcie belki stropowe pokryte są  malowanymi napisami. Parapet chóru muzycznego z 3. ćwierci XX w. wypleciony jest z wikliny. Najcenniejsze zabytki: gotycki krucyfiks z XIV w. umieszczony na belce tęczowej. w ołtarzu głównym, obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem z XIX w. organy w obudowie z XVIII w. W pobliżu kościoła usytuowana jest drewniana dzwonnica. Świątynia jest przykładem udanej rekonstrukcji konserwatorskiej po zniszczeniach jakim uległa w pożarze.

Czerteż - cerkiew

Zespół cerkiewny w Czerteżu 

*****

Oddział MBL w Sanoku

Klucze znajdują się u pana Jana Hałajcio, Zabłotce 61, tel: 013-46-320-15

Więcej zdjęć: https://photos.app.goo.gl/9K2CDnxUaiSqPPuMA

Jedną z najcenniejszych i najpiękniejszych cerkwi w województwie podkarpackim, ale także w Polsce, jest niewątpliwie świątynia w Czerteżu. Znajduje się ona na niewielkim wzgórzu, w otoczeniu starych drzew (dębów i lip), po wschodniej stronie drogi wiodącej z Sanoka do Rzeszowa. Dotarcie do niej z centrum Sanoka nie jest trudne, gdyż od ostatniego przystanku komunikacji miejskiej linii nr 5 jest to zaledwie 10 minut marszu.

Skansen w Sanoku

Zdjęcia: https://photos.app.goo.gl/ZbQ7y8X4c6xyalzf1

O regionie: http://muwit.pl/muwit/pl/p10/pl_podkarpackie_sanok_p10.html

Więcej zdjęć: https://photos.app.goo.gl/ZbQ7y8X4c6xyalzf1

Skansen w Sanoku

*****

Największy skansen w Polsce

Park Etnograficzny w Sanoku należy do najpiękniejszych muzeów na wolnym powietrzu w Europie.
Pod względem ilości obiektów jest największym skansenem w Polsce.

I jak każda komercyjna perła regionu, ma swoje plusy i minusy.
Ogromnym plusem jest malownicze położenie - na prawym brzegu Sanu u podnóża Gór Sanocko-Turczańskich dość wiernie odzwierciedla fizjografię Podkarpacia. 38 ha powierzchni podzielone jest na 5 sektorów. Sektory są ułożone tak logicznie i zgodnie z topografią, że jest to aż nieprawdopodobne.

Sektor bojkowski leży u podnóża lasu i - tak jak na Bojkowszczyźnie - o świcie pod chałupy podchodzą sarny (no, może niekoniecznie o swicie, a o ósmej rano, ale też panuje cisza i spokój).

Sektor łemkowski to chałupy posadowione wzdłuż drogi, dokładnie tak jak na Łemkowszczyźnie.

Pogórzanie i Dolinianie - dokładnie tak jak mieszkali.

Sektor naftowy - a to zupełna nowość, bo w żadnym skansenie takich sprzętów nie widziałam. Chociaż przy drodze z Łodyny do Leszczowatego, takie właśnie wieże wiertnicze i inne sprzęty występują.

Pod tym względem skansen jest wspaniały.

OBIEKTY:

Cóż - może to niedobrze, że jestem etnologiem i życie turystyczne spędziłam śpiąc po drewnianych chałupach (właśnie bojkowskich i łemkowskich), gdyż obiektami mnie skansen nie zaskoczył. Ale to mnie - podejrzewam, że na większości zwiedzających robią potężne wrażenie.


Niesamowite wrażenie robią za to kapliczki słupowe z rzeźbionymi drewnianymi "słupami". Po wysiedleniach ponad pół wieku temu, we wsiach Beskidu Niskiego i Bieszczad nie zachowała się bodaj ani jeden taki "Słup".

To, czego już nie zobaczymy w dolinie Osławy, to malowane domy łemkowskie.


Absolutną perłą jest cerkiew z Rosolina. Stoi jednak w takim cieniu, że nie da się jej porządnie sfotografować o żadnej porze dnia, posiadając dobry, ale jednak amatorski sprzęt.



ZWIEDZANIE:

No i tu trochę niemiłe zaskoczenie. Wnętrza można zwiedzać jedynie z przewodnikiem (koszt wynajęcia przewodnika to 40 zł - update: sierpień 2011). Przewodnik przebiega skansen w dwie godziny. To duży minus, bo trzeba się dostosować do grupy, a i koszt zwiedzania wzrasta znacznie. Najczęściej przewodnika wynajmują grupy i wycieczki szkolne.

Pojedynczy turyści decydują się raczej na spacer po skansenie i nadzieję, że przez któreś okno da się zajrzeć do srodka (raczej jest to niemożliwe, lub trudne). Najlepiej skansen zwiedzać rankiem, bo wtedy nie pojawia się jeszcze czarna pani z czarnym panem z napisem OCHRONA - SECURITY:)

Na terenie skansenu znajduje się również wystawa stała Ikona Karpacka (bilet kosztuje symboliczną złotówkę, ale przy wejściu nikt o tym nie informuje, co powoduje, u niektórych upierdliwców, jak ja, wzrost nerwowości i poczucie niekoniecznie może oszukania, ale niedoinformowania). Jeśli będziecie wchodzić do skansenu , weźcie dodatkowe pieniądze, gdyż na wystawie prezentowany jest m.in. ikonostas z cerkwi w Uluczu.

Parking dla samochodów - płatny, strzeżony - jest usytuowany tak, ze odruchowo się tam wjeżdża i płaci:) A kawałek (100 metrów dalej) jest nieoogrodzona część parkingu który jest NIEstrzeżony i BEZpłatny.

Karczma teoretycznie regionalna - w starym budynku karczmy - przed skansenem - zlokalizowana jest restauracja. Można się tu posilić, ale skoro w karczmie regionalnej przy skansenie zamawiam kwaśne mleko, to spodziewam się kwaśnego mleka, a nie - nawet najlepszego - kefiru. Kefir mnie dobił i tym sposobem nie spróbowałam innych dań.

Skansen

ul. Rybickiego 3,
tel. (013) 463-16-72
W sezonie turystycznym trwającym od maja do września
muzeum jest czynne w godzinach od 8.00 do 18.00
zwiedzanie trwa do godziny 20.00
październik od 8.00 do 16.00
listopad- marzec od 8.00 do 14.00 
kwiecień od 9.00 do 16.00

Kontakt:

Muzeum Budownictwa Ludowego, 
ul. Traugutta 3, 38-500 Sanok
tel. (013) 463-09-04, 463-09-34, 
tel/fax. 463-53-81

Kuźmina - cerkiew

Cerkiew orientowana, umiejscowiona po północnej stronie drogi Kuźmina – Krościenko. Drewniana, konstrukcji zrębowej, trójdzielna, jednokopułowa, z opasaniem przechodzącym w podcienie wokół babińca. 

Sanktuarium zamknięte trójbocznie, z trójbocznie zamkniętą zakrystią. Babiniec prostokątny. Poszerzony korpus nawowy czyni układ przestrzenny krzyżowym, akcentowanym także układem kalenicowych dachów ponad głównymi pomieszczeniami cerkwi, których kalenice i okapy na tej samej wysokości. Sanktuarium pod dachem pięciopołaciowym; pozostałe, dwuspadowe z naczółkami. Powyżej kalenic, nad centralną częścią nawy wysoki ośmioboczny tambur, na którym dach w formie ośmiopołaciowej, ostrosłupowej, dwukrotnie podciętej kopuły. Podobny kopułowy dach nad zakrystią. Wszystkie połacie dachowe pod blachą. Ściany zewnętrzne oszalowane deskami pionowo. 

Cerkiew w Roztoce należy do grupy zabytków, licznie jeszcze reprezentowanych na obszarze południowo – wschodniej Polski, których forma ukształtowała się w wyniku świadomych poszukiwań stylistycznych, mających doprowadzić do wypracowania form tzw. uniwersalnego “stylu Narodowego" (podobnym zjawiskiem w polskiej tradycji kulturowej tego czasu jest ukształtowanie się tzw. “stylu zakopiańskiego"). cechą charakterystyczną tego procesu jest chęć sięgania do najdawniejszych tradycji kultury Narodowej (często definiowanych w sposób subiektywny) poprzez sztukę ludową. Jednym z kierunków takich poszukiwań na gruncie ukraińskiej architektury sakralnej było nawiązanie do krzyżowego układu przestrzennego świątyni, rozpowszechnionego m.in. Na obszarze Huculszczyzny.