Hoszów

Cerkiew w Hoszowie - zima'2000

Cerkiew drewniana, konstrukcji zrębowej, trójdzielna, jednokopułowa, z opasaniem na rysiach. Sanktuarium zamknięte trójbocznie, z parą zakrystii pod opasaniem. Babiniec prostokątny. Poszerzony korpus nawowy. Centralny masyw świątyni w przestrzennym układzie krzyżowym, akcentowany takim układem kalenicowych dachów ponad głównymi pomieszczeniami cerkwi (kalenice i okapy połaci dachowych, z wyłączeniem obniżonego dachu zachodniej części babińca, na tej samej wysokości). Powyżej kalenic, nad centralną częścią nawy wysoki tambur, na którym dach w formie ośmiopołaciowej, podciętej kopuły, zwieńczony baniastą sygnaturką. Mniejsze sygnaturki na kalenicach układu krzyżowego. Wszystkie połacie dachowe pod blachą. Ściany zewnętrzne oszalowane deskami pionowo.

Cerkiew w Hoszowie należy do grupy zabytków, licznie jeszcze reprezentowanych na obszarze południowo – wschodniej Polski, których forma ukształtowała się w wyniku świadomych poszukiwań stylistycznych, mających doprowadzić do wypracowania form tzw. uniwersalnego “stylu Narodowego" (podobnym zjawiskiem w polskiej tradycji kulturowej tego czasu jest ukształtowanie się tzw. “stylu zakopiańskiego"). cechą charakterystyczną tego procesu jest chęć sięgania do najdawniejszych tradycji kultury Narodowej (często definiowanych w sposób subiektywny) poprzez sztukę ludową. Jednym z kierunków takich poszukiwań na gruncie ukraińskiej architektury sakralnej było nawiązanie do krzyżowego układu przestrzennego świątyni, rozpowszechnionego m.in. Na obszarze Huculszczyzny. Wśród cerkwi w południowo-wschodniej Polsce cerkwie w Hoszowie i Gładyszowie najbardziej wyraźnie do niej nawiązują.